โฮงเฮียนแม่น้ำของหลายๆคนคงคุ้นๆชื่อในกันดีในหมู่เพื่อนๆนักพัฒนาและนักกิจกรรมทางสังคม แต่หลายๆคนก็ไม่คุ้นชื่อ หรือ ไม่เคยได้ยินมาก่อน ที่จริงแล้ว โฮงเฮียนแม่น้ำของนี้ เขาทำอะไรกัน มีที่ไปที่มายังไร เรามีคำตอบให้กับทุกคน ในการเรียนรู้ครั้งที่ 4 ของหลักสูตรนักยุทธศาสตร์ เราได้มีโอกาสลงไปเรียนรู้ การขับเคลื่อนงานเชิงยุทธศาสตร์ โฮงเฮียนแม่น้ำของ อำเภอเชียงของ จังหวัดเชียงราย ในช่วงวันที่ 6-10กุมภาพันธ์2560 โดยสิ่งที่เราคาดหวังในครั้งนี้ คือ แนวคิดและวาทกรรมการพัฒนาที่ส่งผลกระทบต่อชุมชน การประเมินสถานการณ์ การลงพื้นที่เรียนรู้ปัญหา ข้อเท็จจริงที่เกิดจากผลกระทบจากการพัฒนา การขับเคลื่อนยุทธศาสตร์การแก้ปัญหาของภาคประชาชนในพื้นที่ เรียนรู้เรื่องนิเวศวัฒนธรรมท้องถิ่นและแลกเปลี่ยนชุดประสบการณ์ทำงานในพื้นที่ที่มีการขับเคลื่อนมาอย่างยาวนานกว่า 15 ปี ของเครือข่ายอนุรักษ์ธรรมชาติและวัฒนธรรมเชียงของในการการกำหนดแนวทางการพัฒนาแบบมีส่วนร่วมทั้งระดับท้องถิ่น ประเทศ และระดับภูมิภาคลุ่มน้ำโขง การวิเคราะห์และสังเคราะห์ ตลอดจนการให้กำลังใจคนที่งานในพื้นที่ที่ร่วมกันต่อสู้มาอย่างยาวนาน มากกว่า 15 ปี กับการพัฒนาที่สร้างการเปลี่ยนแปลงต่อวิถีชีวิตของคนริม 2 ฝั่งโขง เราได้อะไรมากว่าการไปดูงาน การลงพื้นที่เรียนรู้การต่อสู้ของขบวนพี่น้อง แต่สิ่งที่เราได้มากไปกว่านั้น บทเรียน การทำงาน 15 ปี ของกลุ่มอนุรักษ์เชียงของ จนกลายมาเป็น โฮงเฮียนน้ำของในปัจจุบัน ได้เห็นบทเรียนต่างๆที่เกิดขึ้นตลอดการทำงาน 15 ปีที่ผ่านมา การมองไปข้างหน้า การสร้างพื้นที่รูปธรรมให้กับชุมชน เพื่อใช้เป็นเครื่องมือหนึ่งในการต่อสู้ และเห็นการคิดยุทธศาสตร์การต่อสู้ทั้งรุกและรับ เพื่อให้สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เกิดขึ้นในแต่ละชาวง เห็นการบริหารองค์กรที่มีความจำเพาะการจัดรูปองค์กรแบบหลวมๆ แต่มีพลังในการเคลื่อนงานไปข้างหน้าร่วมกัน ตลอดจนการถอดคุณสมบัติของนักยุทธศาสตร์ หรือ บุคลิดของนักยุทธศาสตร์ที่จะต้องมีหรือต้องเป็น แต่อย่างไรก็ตาม การลงมาเรียนรู้พื้นที่ครั้งนี้ก็เป็นเพียงบทเรียน หรือ ตัวอย่างหนึ่งเท่านั้น ของนักยุทธศาสตร์ สิ่งสำคัญของนักยุทธศาสตร์ ก็คือ ต้องเข้าใจสภาพ หรือสถานการณ์ในแต่ละพื้นที่ เพื่อปรับเปลี่ยนรูปแบบให้สอดคล้องกับการทำงานในแต่ละพื้นที่ กรอบคิด จึงกลายเป็นเครื่องมือสำคัญอย่างหนึ่งที่นักยุทธศาสตร์จะต้องมี เพื่อใช้ในการคิดวิเคราะห์ เพื่อออกแบบ หรือวางแผนในการขับเคลื่อนงานของแต่ละองค์กรหรือเครือข่ายที่ตัวเองทำงาน
