แผนงาน นธส.

ปิดท้ายสำหรับชุดการเรียนรู้ฟาสามัญกับแนวคิดที่ออกจะต่างจากแนวคิดการสอนแบบอื่น ๆ สักหน่อย

นั่นคือฟาสามัญไม่เปลี่ยนแปลงใคร แนวคิดนี้ตั้งคำถามไปถึงคนที่จะเป็นฟา ว่ากำลังตกหลุมของการเป็นผู้ปลดปล่อยคนอื่น เป็นฮีโร่ ไอดอล ผู้นำใด ๆ ที่จะนำพาผู้คนสู่โลกใหม่ที่ดีกว่าอยู่หรือเปล่า?

และตั้งคำถามถึงผู้เข้าร่วมกระบวนการด้วยว่าตนเองคือองค์ประธานของการเปลี่ยนแปลง ไม่ได้ฝากความหวังไว้ที่ใคร หากเราเองนี่แหละที่เป็นผู้เปลี่ยนแปลงตนเองและสังคมให้เท่าเทียมเป็นธรรม

เรื่องราวของฟาสามัญในชุดการเรียนรู้นี้คงจบลงเท่านี้ก่อน ยังมีเรื่องราวอีกมากมายรอการขีดเขียนบันทึกไว้ด้วยมือของทุกท่านที่ติดตามกันมา

และบางครั้งก็ต้องใช้อำนาจเหนือด้วยแหล่งอำนาจที่ตนเองมีเพื่อหยุดความขัดแย้งนั้น แต่ทั้งสองทางต่างก็ทำให้วงไปต่อได้อย่างไม่ราบรื่น ฟาสามัญให้ความสำคัญกับการใช้อำนาจร่วม และอำนาจภายใน รวมทั้งการเสริมพลังอำนาจของวง ดังนั้น ฟาสามัญจะไม่ใช้อำนาจเหนือ และไม่หลีกเลี่ยงความขัดแย้ง บางครั้งยังดึงเอาความขัดแย้งที่ซ่อนอยู่ออกมาเพื่อร่วมกันจัดการไม่ให้เป็นอุปสรรคของวงหรือเพื่อเรียนรู้ประเด็นต่างๆให้ลึกขึ้น ฟาสามัญจึงมีวิธีการจัดการความขัดแย้งในวง ที่ส่งเสริมอำนาจร่วม อำนาจภายใน และเสริมพลังอำนาจให้แก่วงด้วย มาร่วมกันดูการจัดการความขัดแย้งในวงในแบบฉบับของฟาสามัญกันในฟาสามัญตอนที่ 14 กัน

หลายครั้งที่เราเก็บเอาตัวอารมณ์ความรู้สึกเข้ามาในตัวเยอะมากๆ เราก็จะจมอยู่กับตัวความรู้สึกนั้น ไม่สามารถที่จะอยู่กับวงได้มั่นคงมากพอ เราก็จะต้องมาเรียนรู้เรื่องการปลดปล่อยและการตั้งหลักกัน

เราอาจจะเคยพบกับพฤติกรรมต่างๆ ของคนในกลุ่มที่แตกต่างหลากหลายกันไป ซึ่งมันอาจจะมีคำอธิบายถึงพฤติกรรมต่างๆ ว่าอาจจะเกิดมาจากการเลี้ยงดู ประสบการณ์ในวัยเด็ก ความเป็นเพศ ความเป็นวัฒนธรรมต่างๆ หลากหลาย แต่ว่าแนวคิดเรื่องการกดขี่ในระดับจิตสำนึกเนี่ย มันเป็นการพยายามที่จะอธิบายพฤติกรรมไม่พึงประสงค์ต่างๆ ว่ามันมีผลมาจากการกดขี่ของสถาบันต่างๆ ในสังคมของเรา จนกระทั่งมันฝังเข้าไปอยู่ในระดับจิตสำนึกของพวกเรา