กิตติชัย งามชัยพิสิฐ และคณะ เรียบเรียง
พิมพ์ครั้งแรก มีนาคม 2560
พิมพ์ครั้งที่ 2 มกราคม 2561
โดย แผนงานเสริมสร้างศักยภาพผู้นำการเปลี่ยนแปลงเพื่อสร้างความเป็นธรรมทางสังคมและสุขภาพ (นธส.)
สนับสนุนโดย สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
หนังสือเล่มนี้เชื่อในการเปลี่ยนแปลงจากฐานราก เสนอเครื่องมือช่วยคิดปฏิบัติการ เพื่อสร้างขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคมที่มีภาวะการนำร่วม จึงไม่ใช่คู่มือฝึกเป็นแกนนำม็อบ ไม่ใช่เครื่องมือหล่อหลอมวีรชนเอกชนหรือนักต่อสู้ผู้เดียวดาย หากแต่เป็นการแสวงหาเพื่อนร่วมทางเพื่อก้าวเดินไปด้วยกัน
สำหรับผู้สนใจหนังสือเล่มนี้ แผนงาน นธส. ได้ตั้งราคาบริจาคของหนังสือไว้
เล่มละ 150 บาทครับ + ค่าส่ง 50 บาท สนใจสามารถโอนเงินบริจาคมาได้ที่ หมายเลขบัญชี 408- 812525-0 ธนาคารไทยพาณิชย์ สาขาศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ แจ้งวัฒนะ ประเภท ออมทรัพย์ ชื่อบัญชี สมาคมนักขับเคลื่อนสังคมเพื่ อสร้างความเป็นธรรม เมื่อทำการโอนแล้วส่งหลั กฐานการโอนมาที่ ID LINE: 0882691942 พร้อมแจ้งที่อยู่สำหรับการจัดส่ ง ทางทีมงานจะดำเนินการจัดส่งหนั งสือไปให้ตามที่อยู่ที่แจ้งมา
คู่มือรณรงค์ของคนชายขอบเพื่อการเปลี่ยนแปลงจากฐานราก มาจากการประมวลเครื่องมือสำหรับคิดงานรณรงค์เพื่อการเปลี่ยนแปลงไปสู่สังคมที่ดีงาม อันประกอบด้วย 3 ฐาน คือ
- ฐานหัว คือวิธีคิดงานรณรงค์ปฏิบัติการไร้ความรุนแรง
- ฐานกาย หรือทักษะ เทคนิคเครื่องมือที่จำเป็นในการทำงานรณรงค์
และ 3. ฐานใจ วัฒนธรรมและวิถีของงานรณรงค์
เมื่อประกอบ 3 ฐานนี้เข้าด้วยกันแล้วจึงนำไปสู่การลงมือปฏิบัติการ (action) ถอดบทเรียน และสรุปบทเรียนหลังปฏิบัติการแล้วจึงประยุกต์เป็นองค์ความรู้เพื่อปฏิบัติการครั้งต่อไป
จากตัวอย่างการรณรงค์ปฏิบัติการเพื่อการเปลี่ยนแปลงในที่ต่างๆ ทั่วโลกจะพบว่ามีเครื่องมือและเทคนิควิธีมากมายหลากหลายขึ้นอยู่กับความคิดสร้างสรรค์ ทรัพยากรและปัจจัยแวดล้อมต่างๆ เครื่องมือที่นำเสนอในเล่มนี้เป็นเพียงส่วนหนึ่งเท่านั้นที่จะช่วยให้เราคิดวิเคราะห์สถานการณ์ วางบทบาท และแสวงหาวิธีการสร้างพื้นที่ให้ผู้คนเข้ามามีส่วนร่วมเปลี่ยนแปลงสังคมจากฐานราก
ด้วยเชื่อในการเปลี่ยนแปลงจากฐานราก และผู้กระทำการเพื่อการเปลี่ยนแปลงที่เป็นกลุ่มคนชายขอบหรือเจ้าของประเด็นปัญหานั้นๆ จะเป็นกลุ่มคนที่นำพาขบวนการให้ก้าวสู่การเปลี่ยนแปลงอย่างแท้จริง หนังสือเล่มนี้จึงนำเสนอเครื่องมือต่างๆ ที่จะเสริมพลังให้คนชายขอบลุกขึ้นมาเป็นผู้นำการเปลี่ยนแปลงด้วยตนเอง
เนื้อหาในเล่ม
- ฐานหัว: วิธีคิดงานรณรงค์ปฏิบัติการไร้ความรุนแรง
- อำนาจ แหล่งอำนาจ
- ความรุนแรง ความขัดแย้ง ทางเลือกในการจัดการความขัดแย้ง
- แนวคิดปฏิบัติการไร้ความรุนแรงในฐานะหลักการและวิธีการ
- การระบุปัญหาด้วยต้นไม้ปัญหา
- ตั้งดาวปักธง
- หลักการคิดเป้าหมายเชิงผลสัมฤทธิ์
- การประเมินสถานการณ์ รู้จักสมรภูมิ ระบุกลุ่มเป้าหมายด้วยสายรุ้งพันธมิตร
- วางแผนด้วย 4P และการตลาดเพื่อการรณรงค์
- การออกแบบงานรณรงค์ด้วยแพลตฟอร์ม
- ฐานกาย: เทคนิคและเครื่องมือทำงานรณรงค์
- การจัดรูปขบวนการเคลื่อนไหว
- การอ่านอารมณ์สังคม
- การค้นหาสาร เทคนิคการคิดสาร
- การประสานสื่อ การออกแบบภาพข่าว
- การหาแนวร่วมและภาคีเครือข่าย
- ฐานใจ: วัฒนธรรมและวิถีของงานรณรงค์
- รู้จักกลุ่ม เข้าใจสมรภูมิ
- การมองคู่กรณี เข้าใจบทบาทตนเอง
- บุคลิกพลเมือง 4 แบบของ บิล โมเยอร์
- แบบจำลองวิวัฒนาการ 8 ขั้นของขบวนการเคลื่อนไหวทางสังคม
- ภาวะการนำร่วม
- วัฒนธรรมการทำงานแบบจักรวรรดิกับสมาพันธรัฐ
- Action!: ลงมือปฏิบัติการรณรงค์เพื่อเปลี่ยนแปลง
- รูปแบบปฏิบัติการที่สร้างสรรค์
- การใช้เสียงและสื่อสารด้วยร่างกาย
- การจัดการความเสี่ยง
- ยุทธวิธี
- การเตรียมพร้อมก่อนปฏิบัติการ
- การถอดบทเรียน สรุปบทเรียนหลังปฏิบัติการ
ภาคผนวก ทดลองออกแบบงานรณรงค์ปฏิบัติการของคุณ